Bạn là người yêu thích văn hóa Nhật Bản, đam mê khám phá những loại đồ uống truyền thống? Hay bạn là một bartender đang tìm kiếm sự mới lạ cho quầy bar của mình? Chắc hẳn bạn đã từng nghe đến sake, một loại rượu gạo đặc trưng của xứ sở hoa anh đào. Tuy nhiên, giữa vô vàn các loại sake với nhãn mác khác nhau, làm thế nào để phân loại sake và chọn được loại phù hợp với khẩu vị của mình? Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc đó, cung cấp những kiến thức cần thiết để bạn tự tin khám phá thế giới sake đầy thú vị.

Sake là gì? Tổng quan về rượu sake

Sake, hay còn gọi là nihonshu trong tiếng Nhật, là một loại đồ uống có cồn được làm từ gạo, nước và koji (một loại nấm men đặc biệt). Quá trình sản xuất sake tương tự như ủ bia, trong đó tinh bột trong gạo được chuyển hóa thành đường, sau đó đường được lên men thành rượu. Tuy nhiên, điểm khác biệt lớn nhất là sake trải qua quá trình lên men song song, tức là cả quá trình chuyển hóa tinh bột và lên men diễn ra đồng thời. Điều này tạo nên hương vị phức tạp và độc đáo của sake.

Rượu sake đã có lịch sử hàng ngàn năm, gắn liền với văn hóa và tôn giáo Nhật Bản. Ban đầu, sake chỉ được sản xuất trong các đền thờ và cung điện, phục vụ cho các nghi lễ quan trọng. Dần dần, sake trở nên phổ biến và trở thành một phần không thể thiếu trong ẩm thực Nhật Bản. Ngày nay, sake không chỉ được yêu thích tại Nhật Bản mà còn được biết đến và thưởng thức rộng rãi trên toàn thế giới.

Phân loại sake: Hiểu rõ để lựa chọn hoàn hảo

Việc phân loại sake có thể dựa trên nhiều yếu tố khác nhau, nhưng hai yếu tố quan trọng nhất là tỷ lệ mài gạo (seimaibuai) và việc có thêm cồn chưng cất hay không. Tỷ lệ mài gạo là tỷ lệ phần trăm gạo còn lại sau khi đã mài bỏ lớp vỏ bên ngoài. Lớp vỏ gạo chứa nhiều tạp chất và protein không mong muốn, việc mài gạo giúp loại bỏ những tạp chất này và tạo ra sake có hương vị tinh khiết hơn. Dựa vào hai yếu tố này, sake được chia thành nhiều loại khác nhau, mỗi loại có đặc điểm và hương vị riêng.

Phân loại theo tỷ lệ mài gạo (Seimaibuai)

Tỷ lệ mài gạo càng thấp, sake càng được coi là cao cấp hơn. Dưới đây là các loại sake phổ biến dựa trên tỷ lệ mài gạo:

• Junmai Daiginjo: Tỷ lệ mài gạo từ 50% trở xuống. Đây là loại sake cao cấp nhất, được làm từ những hạt gạo đã được mài kỹ lưỡng. Junmai Daiginjo có hương vị tinh tế, thanh lịch, thường được dùng trong những dịp đặc biệt.
• Daiginjo: Tương tự như Junmai Daiginjo, nhưng có thể thêm một lượng nhỏ cồn chưng cất.
• Junmai Ginjo: Tỷ lệ mài gạo từ 60% trở xuống. Junmai Ginjo có hương thơm trái cây tươi mát, vị ngọt dịu và hậu vị êm ái.
• Ginjo: Tương tự như Junmai Ginjo, nhưng có thể thêm một lượng nhỏ cồn chưng cất.
• Junmai: Không có quy định cụ thể về tỷ lệ mài gạo, nhưng thường là từ 70% trở xuống. Junmai có hương vị đậm đà, mạnh mẽ, thường được dùng để uống ấm.
• Honjozo: Tỷ lệ mài gạo từ 70% trở xuống và có thêm một lượng nhỏ cồn chưng cất. Honjozo có hương vị cân bằng, dễ uống, thường được dùng trong bữa ăn hàng ngày.

Phân loại theo thành phần

• Junmai: Sake chỉ được làm từ gạo, nước, koji và men. Không có thêm bất kỳ thành phần nào khác.
• Aruten: Sake có thêm một lượng nhỏ cồn chưng cất. Việc thêm cồn giúp tăng cường hương vị và độ bền của sake.

Các loại sake đặc biệt khác

Ngoài các loại sake được phân loại dựa trên tỷ lệ mài gạo và thành phần, còn có một số loại sake đặc biệt khác với quy trình sản xuất và hương vị độc đáo:

• Nigorizake: Sake không được lọc kỹ, còn chứa một lượng nhỏ cặn gạo. Nigorizake có màu trắng đục, vị ngọt ngào và hương thơm đặc trưng.
• Sparkling Sake: Sake được tạo bọt bằng cách thêm carbon dioxide hoặc lên men lần thứ hai trong chai. Sparkling Sake có vị tươi mát, sảng khoái, thường được dùng làm khai vị hoặc trong các bữa tiệc.
• Koshu: Sake được ủ trong thời gian dài (thường là từ 3 năm trở lên). Koshu có màu vàng đậm, hương vị phức tạp và hậu vị kéo dài.

Cách thưởng thức sake

Sake có thể được thưởng thức ở nhiều nhiệt độ khác nhau, tùy thuộc vào loại sake và sở thích cá nhân. Một số loại sake ngon hơn khi uống lạnh, trong khi những loại khác lại ngon hơn khi uống ấm. Dưới đây là một số gợi ý:

• Junmai Daiginjo và Daiginjo: Uống lạnh (khoảng 10-15 độ C) để cảm nhận hương vị tinh tế.
• Junmai Ginjo và Ginjo: Uống lạnh hoặc ở nhiệt độ phòng (khoảng 20-25 độ C).
• Junmai và Honjozo: Uống ấm (khoảng 40-50 độ C) để tăng cường hương vị đậm đà.

Sake thường được phục vụ trong các ly nhỏ bằng gốm hoặc thủy tinh. Khi uống, hãy từ từ nhấp từng ngụm nhỏ và cảm nhận hương vị lan tỏa trong khoang miệng. Sake có thể được kết hợp với nhiều món ăn khác nhau, từ sushi, sashimi đến các món nướng và chiên.

Mua sake loại nào? Gợi ý lựa chọn sake phù hợp

Việc lựa chọn sake phù hợp phụ thuộc vào sở thích cá nhân và mục đích sử dụng. Nếu bạn mới bắt đầu làm quen với sake, hãy thử các loại sake nhẹ nhàng, dễ uống như Ginjo hoặc Honjozo. Nếu bạn muốn thưởng thức sake cao cấp, hãy chọn Junmai Daiginjo hoặc Daiginjo. Nếu bạn muốn trải nghiệm những hương vị độc đáo, hãy thử Nigorizake hoặc Sparkling Sake.

Bạn có thể tìm mua sake tại các cửa hàng chuyên bán rượu Nhật Bản, siêu thị lớn hoặc đặt hàng trực tuyến. Khi mua sake, hãy chú ý đến nhãn mác, tỷ lệ mài gạo, thành phần và ngày sản xuất. Hãy thử nghiệm nhiều loại sake khác nhau để tìm ra loại yêu thích của bạn.

Gợi ý một vài địa chỉ uy tín để bạn có thể tìm mua sake:

• Hà Nội: Số 120 Ngõ 140 Giảng Võ, Ba Đình, Hà Nội
• HCM: Số 47, Đường Trung Mỹ Tây, Quận 12, Thành Phố HCM

Xu hướng mới trong thị trường sake

Thị trường sake đang chứng kiến nhiều xu hướng mới, phản ánh sự thay đổi trong sở thích của người tiêu dùng và sự sáng tạo của các nhà sản xuất. Một số xu hướng đáng chú ý bao gồm:

• Sake hữu cơ và tự nhiên: Ngày càng có nhiều nhà sản xuất tập trung vào sản xuất sake hữu cơ và tự nhiên, sử dụng gạo được trồng theo phương pháp hữu cơ và hạn chế sử dụng các chất phụ gia.
• Sake có hương vị trái cây: Một số nhà sản xuất đang thử nghiệm thêm hương vị trái cây vào sake, tạo ra những loại sake có hương vị mới lạ và hấp dẫn.
• Sake đóng lon: Sake đóng lon đang trở nên phổ biến hơn, đặc biệt là đối với giới trẻ. Sake đóng lon tiện lợi, dễ mang theo và có giá cả phải chăng.

Kết luận

Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những kiến thức cần thiết để phân loại sake: hiểu rõ để lựa chọn hoàn hảo. Thế giới sake vô cùng đa dạng và phong phú, hãy tự tin khám phá và tìm ra loại sake yêu thích của bạn. Chúc bạn có những trải nghiệm tuyệt vời với loại rượu truyền thống này!